Rys historyczny

Liceum im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego jest spadkobiercą znakomitej tradycji siedleckiego szkolnictwa średniego.
Od 1844 w klasycystycznym gmachu, zaprojektowanym przez wybitnego architekta Antonio Corraziego, mieściło się gimnazjum gubernialne, które zostało przeniesione z Łukowa. II połowa XIX wieku była dla Szkoły czasem trudnym. Władze zaborcze starały się za wszelką cenę obniżyć prestiż placówki, ciągle ją reorganizując. Polityka rustyfikacyjna jeszcze bardziej mobilizowała środowisko profesorów i młodzieży o kultywowanie tradycji patriotycznych. Zatem, kiedy wybuchło w 1863 roku powstanie styczniowe wielu uczniów tej szkoły wzięło udział w tym niepodległościowym zrywie a wsród nich Aleksander Głowacki (Bolesław Prus). W wyniku represji popowstaniowych ponownie zreorganizowano szkołę, zakładając, iż będzie kształciła młodzież z rosyjskich rodzin wojskowych i urzędniczych. Faktycznie jednak młodzież polska stanowiła 80% uczniów, która czynnie przeciwstawiała się rusyfikacji, tworząc koła samokształceniowe, zakonspirowaną "latającą" bibliotekę itp.

I wojna światowa przyniosła Polsce po 123 latach zaborów niepodległość. Zaczęły powstawać na nowo polskie instytucje. Jedną z nich było Królewsko-Polskie Gimnazjum im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach. Aktu upaństwowienia Szkoły dokonał Minister Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego - Antoni Ponikowski (wychowanek siedleckiego gimnazjum). Od roku 1920 Szkoła posiadała dwa wydziały: matematyczno-przyrodniczy i humanistyczny. Z tego drugiego w roku 1923 powstało odrębne gimnazjum im. Bolesława Prusa.

Lata międzywojenne to okres świetności Szkoły. Nauczyciele, uczniowie i absolwenci stanowili elitę intelektualną Siedlec. Gruntownie wykształceni pielęgnowali tradycje patriotyczne. Kiedy w 1939 roku wybuchła II wojna światowa Szkoła kontynuowała nauczanie konspiracyjne. Po zakończeniu wojny Liceum Żółkiewskiego (pod różnymi nazwami w zależności od reformy) działało nieprzerwanie do 1961 roku, kiedy to władze oświatowe zlikwidowały szkołę, argumentując tę decyzję reorganizacją szkolnictwa.

Absolwenci "Żółkiewskiego", spotykając się systematycznie co kilka lat na zjazdach koleżeńskich marzyli o reaktywacji placówki. Ich pragnienia spełniły się w 1991 roku, kiedy na nowo powołano Liceum Żółkiewskiego.