Pomnik króla Zygmunta Augusta (KNYSZYN)
Z Knyszynem nierozerwalnie związana jest postać króla Zygmunta Augusta.
Początki Knyszyna sięgają około 1500 roku, gdy tereny te zostają nadane przez króla Kazimierza Jagiellończyka kniaziowi Michałowi Glińskiemu. W 1509 roku Zygmunt Stary przekazał te ziemie Mikołajowi Radziwiłłowi, który już po roku rozpoczął zakładanie Knyszyna ( zbudowany zostaje most na Jaskrance, młyn i siedziba dworska, która w przyszłości stała się rezydencją króla Zygmunta Augusta). W 1520 roku Mikołaj Radziwiłł funduje pierwszy kościół w Knyszynie. Tworzenie miasta kontynuuje królowa Bona w imieniu królewicza Zygmunta Augusta, któremu dobra Knyszyńskie Radziwiłłowie podarowali w 1528 roku. Akcja zakładania miasta trwała w latach 1537- 1540. Przywilej lokacyjny i prawa miejskie magdeburskie Knyszyn zyskał w 1568 roku od Zygmunta Augusta. „Czasy Zygmuntowskie” były złotym wiekiem dla miasta. Sam król w mieście czuł się bezpiecznie i lubił tu przebywać. W mieście spędził w sumie około 500 dni, a przywilej lokacyjny podpisał w trosce o swoje ukochane miasto. Zygmunt August podpisał tu dwie ważne ustawy- leśna oraz dworską. Wybudował ratusz na rynku, łaźnię i wagę miejską. We wspomnianym wcześniej dworze królewskim ściany były zdobione słynnymi arrasami, które obecnie znajdują się na Wawelu w Krakowie. Była tam też stadnina na 3000 koni!. Do dziś po dworze królewskim nie zachowały się żadne ślady. Wiadome jest jedynie że duży kompleks rezydencjonalny był zlokalizowany przy ulicy Dworskiej (obecnie Białostocka). Król zmarł w Knyszynie w 1572 roku. Stało się to na dworcu dokładnie 7 lipca o godzinie 17 w obecności referendarza koronnego Stanisława Sędziwoja Czarnkowskiego czytającego królowi w jego ostatnich chwilach Pismo Święte. To smutne wydarzenie i tym samym Knyszyn przeszedł do historii, bowiem to właśnie tu – za sprawą śmierci króla- nastąpił koniec dynastii Jagiellonów.
W 420 rocznicę śmierci króla w prezbiterium kościoła odsłonięto tablicę, na której umieszczono pamiętne słowa króla: „Nie jestem królem waszych sumień” W 1997 roku na rynku stanął pomnik króla.
Obszerny artykuł o królu Zygmuncie Auguście, oparty na bogatej bibliografii dostępny jest na stronie Urzędu Miejskiego w Knyszynie.
